Evropska unija preispituje zločince u svojim granicama

BERLIN, (Patria) - Predsjednica Udruženja "Majke Srebrenice" Munira Subašić je tokom komemoracije u Srebrenici njemačkom tužiocu Klausu Zornu predala spisak od 22.000 osoba koje dovode u vezu sa genocidom u tom gradu u julu 1995. godine. Subašić je tužioca Zorna zamolila da provjeri sve one sa spiska, a koji se nalaze u Njemačkoj.

„Ovaj spisak od 22.000 osumnjičenih Vlada Republike Srpske je napravila 2005. godine", kazala je Subašić. Očekuje se da bi spisak Vlade RS moga biti preispitan i u cijelog Evropskoj uniji.

Savezna Republika Njemačka je evropska zemlja koja je najviše kažnjavala zbog zločina počinjenih u Bosni i Hercegovini. Njemačko pravosuđe kažnjava krivična djela genocida počinjena prije jula 2002. godine, prema članu 220a Krivičnog zakona Njemačke. Potpisivanjem Rimskog statuta od zemalja Evropske unije od jula 2002., države mogu suditi za zločine po principu univerzalne jurisdikcije. Njemačka je bila prva država koja je, u vezi sa genocidom na području BiH, počela istrage još 1993. godine u jeku rata. Istrage su se vodile prvo protiv njemačkih državljana koji su se borili ponajviše u hrvatskim paravojnim snagama.

Na skupu o Srebrenici, u junu 2015. Klaus Zorn je gostovao u Sarajevu kao glavni inspektor i vođa tima Centralne jedinice za istrage ratnih zločina. Njemačka je uradila najviše u istragama i kažnjavanju zločina počinjenog u BiH. Zorn je potvrdio da je od juna 1993. godine Kriminalistička policija njemačke provela 140 predistražnih radnji protiv 150 osoba optuženih za saučesništvo u genocidu. Oko 4.300 osoba je pozvano da svjedoči i ispitano od istražitelja.  

U Minhenu 12. februara 1994. godine uhapšen je Dušan Tadić iz Prijedora. Bio je to prvi uhapšeni za zločine na evropskom tlu. Nakon procesa koji je počeo na Vrhovnom regionalnom sudu Bavarske, došao je zahtjev iz Tribunala i Tadić je prebačen u Hag. Osuđen je na 20 godina i vraćen je u zatvor u Njemačku.

U decembru 1995. godine na jednom aerodromu u Njemačkoj uhapšen je bosanski Srbin Nikola Jorgić. Jorgić je živio u Njemačkoj, a onda, početkom rata, otišao u BiH, napustivši svoju suprugu i djecu. Sa svojom grupom (tzv. Jorgina grupa) vršio progone i masovna ubistva u selima oko Doboja. Optužen je za ubistvo najmanje 30 Bošnjaka. Samo u Grapskoj kod Doboja je na jednom mjestu mitraljezom ubio 22 civila Bošnjaka.  Njemački sud ga je osudio na doživotni zatvor za saučesništvo u genocidu 26. septembra 1997. godine. Umro je u zatvoru 2014. godine od raka.

Novislav Đajić, bosanski Srbin, uhapšen je 1996. godine u Minhenu. Godine 1992. u Foči je ubio 27 muslimana.

Džajiću je suđeno u Minhenu. Vrhovni sud nije mogao neupitno utvrditi da je imao namjeru počiniti genocid.

U Đeđevu, muslimanskom selu, 21. aprila 1992., mučio je 13 muslimana prije nego što ih je ubio. Dva mjeseca poslije Novislav Džajić je učestvovao u ubistvu 14 stanovnika sela Trnovače. Svjetski mediji su ga prozvali hodajućim genocidom. Proglašen je krivim za 14 slučajeva ubistva i jedan pokušaj ubistva, te osuđen na pet godina zatvora. Iako oslobođen krivnje od genocida, Bavarska sudska komora je zaključila da se u Foči 1992. dogodio genocid.      

U 1996. godini, u Njemačkoj uhapšen je Maksim Sokolović. Suđen je za zločine počinjene na području Osmaka kod Kalesije. Viši sud u Dizeldorfu osudio ga je na devet godina zatvora za saučesništvo u genocidu.  

Đurađ Kušljić je uhapšen 1998. godine i suđen je za zločine nad Bošnjacima Kotor Varoši. Nakon sedam godina provedenih u zatvoru, 2006. godine je protjeran iz Njemačke i doživotno mu je zabranjen ulazak u tu zemlju.

Nedavno izručenje Radomira Šušnjara iz Francuske, govori kako se Evropa temeljitije bavi zločincima koji već dugo slobodno žive na njenom teritoriju. Šušnjar je optužen za „Živu lomaču“ u Višegradu, kada je živo spaljeno više od 70 Bošnjaka Višegrada, uglavnom staraca, žena i djece, među kojima i beba od dva mjeseca.