CRNA GORA, BIH, KOSOVO Veći su problem relativizatori ideje 'srpskog sveta', nego sami akteri!

Piše: Nevena Kovačević

Predsjednik opštine Pljevlja Dario Vraneš, organizovao je 14. februara u sali pljevaljskog Centra za kulturu svečanu akademiju povodom Dana državnosti Srbije, koji se proslavlja 15. i 16. februara, u znak obilježavanja 220 godina od prvog srpskog ustanka i 189 godina od donošenja prvog Ustava.

Nakon intoniranja srpske himne "Bože pravde", Vraneš se obratio prisutnima, kazavši da je ovo himna svih Srba, ma gdje živjeli. Poručio je i kako su Pljevlja centar srpstva, te da Crna Gora, kao srpska zemlja ima mnogo neprijatelja, dodajući, između ostalog, da su granice između srpskih zemalja postavili dušmani.

Više je nego jasno da se pod "srpskim zemljama" podrazumijevaju države koje Aleksandar Vučić i njegovi puleni, teritorijalnim rastakanjem, žele učiniti sastavnim dijelom velikosrpske imperije. Proslava nacionalnog praznika druge države, u multietničkom i multikomfesionalnom gradu, prošla je bez reakcija državnih zvaničnika.

Predsjednik države Jakov Milatović, kao i premijer Milojko Spajić, zaokupljeni zvaničnim posjetama, i ovoga puta su glasnom ćutnjom dali zeleno svijetlo antiustavnom ponašanju i podrivanju državnog suvereniteta.

Vraneš je, inače, funkcioner Nove srpske demokratije, stranke koja je dio koalicije Za budućnost Crne Gore, a na čijem je čelu Andrija Mandić, predsjednik crnogorskog parlamenta. Osim ZBCG, lokalnu vlast u pljevljima čine pokret Evropa sad, čiji su lideri Spajić i Milatović, te demokrate Alekse Bečića.

Iz lokalnog PES-a poručili su kako Vraneš prijeti da izazove ozbiljnu krizu lokalne vlasti, dok su demokrate saopštile da opština nema zakonske nadležnosti da organizuje proslavu praznika druge države, makar to bila i prijateljska Srbija. Slične poruke konstituenata opštinske vlasti, uz dodvoravajuće fraze o komšijskoj, dragoj i prijateljskoj Srbiji, ipak ne predstavljaju nagovještaj konkretnijih poteza, poput podrške inicijativi za smjenu predsjednika opštine, koja bi, za razliku od floskularnih saopštenja, predstavljala izraz
istinskog protivljenja politikama kojima se Crna Gora, postepenim posrbljavanjem, teži dovesti u vazalan i imferijoran položaj i tako potčiniti Srbiji.

Predsjednik Demokratske partije socijalista Danijel živković kazao je da je Vraneš prava slika aktuelne parlamentarne većine, a većina opozicionih partija dijeli stav da je Vraneš ovim činom prekršio Ustav i ugrozio državnu nezavisnost.

Nakon što je najavljeno održavanje svečane akademije u organizaciji opštine Pljevlja, reagovao je i nekadašnji imam Islamske zajednice Samir Kadribašić.

- Državo, čekamo reakciju na ovaj direktni udar na Ustav i zakone. Ako ovo dozvolite, neka nas nema nijednoga-, napisao je Kadribašić na društvenoj mreži X.

Međutim, apeli su odavno uzaludni. Zaštitnicima ugroženog srpstva dozvoljeno je baš sve, jer oni koji sa njima tvore vlast sanjaju iste snove, prinuđeni da pod plaštom evropejstva koriste umiveniju retoriku.

Mada im se, katkad, naročito predsjedniku Milatoviću, omaknu fraze koje su za iznadsituaše neiskustveni gafovi, a za bolje upućene znakovite poruke o Crnoj Gori kao trećoj srpskoj republici, identične onima koje, do duše mnogo eksplicitnije svakodnevno plasiraju ideolozi srpskog sveta.

Od dolaska na funkciju predsjednika pljevaljske Opštine, Dario Vraneš poznat je po šovinističkim ispadima. Tako je, govoreći o proslavi 21. maja, Dana nezavisnosti Crne Gore, kazao kako će prekinuti praksu pretvaranja grada u cirkusku predstavu, na dan obilježavanja državnog praznika.

Zatim je, kako smo ranije pisali, postupajući po naredbi sveštenika srpske crkve Atanasija, inicirao izglasavanje odluke o promjeni Dana opštine, koja je usvojena na sjednici SO Pljevlja, pa je tako umjesto 20. novembra, Dana koji simbolizuje oslobođenje i pobjedu antifašista u drugom Svjetskom ratu, za Dan opštine proglašen vjerski praznik Sveta Petka, koji se obilježava 27.
oktobra.

Podsjećamo, prijedlog o promjeni Dana opštine podržale su i Bečićeve Demokrate, dok su odbornici pokreta Evropa sad napustili sjednicu. Na izjašnjenje Vlade o ovom pitanju i dalje se čeka, budući da je u vrijeme donošenja odluke, na čelu izvršne vlasti još uvijek bio Dritan Abazović.

Nedavno je Vraneš, povodom obilježavanja godišnjice pljevaljske bitke, izjavio i kako su za zločine počinjene nad civilima u tom gradu odgovorni komunisti, koji su se borili protiv italijanskih vojnika. Ovakva suluda teza, bez sumnje, predstavljala je novi pokušaj izjednačavanja partizanskog pokreta sa četničkim formacijama, prepoznatim po prolivanju krvi i sijanju masovnih grobnica.

A da proslava u Pljevljima nije organizovana bez podrške srpskih vlasti, govori i Vranešovo današnje prisustvo centralnoj proslavi Dana državnosti Srbije, gdje je, tokom sastanka sa Aleksandrom Vučićem, zahvalio srpskom rukovodstvu na naporima koje čine kako bi zaštitili prava Srba u regionu, izrazivši nadu da će Vučić nastaviti da hrabro i mudro štiti prava Srba u Crnoj Gori.

Predsjednik opštine Pljevlja očito, kao i ostatak njegovih partijskih drugova, živi u nadi da će u skorijoj budućnosti i on biti odlikovan ordenom srpske zastave, poput Abazovićevog ministra pravde Marka Kovača, koga je Vučić sinoć nagradio, u znak zahvalnosti za nemjerljiv doprinos poklanjanju crnogorskog sakralnog nasljeđa crkvi Srbije, potpisivanjem takozvanog temeljnog ugovora.

Odlazak na centralnu proslavu najavili su i Andrija Mandić i Milan Knežević, ali je Mandić izbjegao da odgovori na pitanje da li na proslavu ide u svojstvu predsjednika parlamenta. Kako je Vranešovim koalicionim partnerima pojam principijelnosti blizak isključivo na retoričkoj ravni, nema sumnje da će postupanje spram ovog sramnog poteza ostati na nivou najoštrijih osuda, kojima se njegov postupak teži predstaviti kao izolovan slučaj.

Tvrdnjom da predsjednik opštine Pljevlja postupa suprotno djelovanju svoje partije na državnom nivou, pokret Evropa sad pokušava abolirati od odgovornosti Andriju Mandića kao kontrolora aktuelne većine, te ostatak koalicije Za budućnost Crne Gore, koja manjinski podržava Spajićevu Vladu.

Ipak, period za nama pokazuje da izolovani slučajevi ne postoje. Naročito valja problematizovati selektivno postupanje pravosudnih organa, kada je riječ o
postupcima koji predstavljaju povredu državnog ugleda i izrugivanje državnim simbolima, što veličanje druge države, tuđe zastave i tuđe himne, svakako jeste.

Ipak, čak i kada je tužilaštvo formiralo predmete po prijavama u vezi sa povredom ugleda države, postupci su okončavani istim ishodom - odlukom da nema elemenata krivičnog djela, pa čak ni prekršajne odgovornosti.

Najskoriji primjer je slučaj predsjednika opštine Nikšić Marka Kovačevića, protiv koga je vođen postupak zbog podizanja srednjeg prsta tokom intoniranja državne himne, na svečanosti povodom obilježavanja jubileja Dnevnog centra u Nikšiću.

Da je plan efikasnije državne razgradnje kroz posrbljavanje opština na čijem je čelu bivši Demokratski front temeljno pripremljen, od strane koordinirajućih struktura izvan Crne Gore, pokazale su nam izborne bitke za Nikšić, Budvu i Podgoricu.

Bošnjaci koji žive u Pljevljima na meti su velikosrpskih nacionalista još od parlamentarnih izbora održanih 2020. godine.

Od tada do danas, na sceni je tortura koja se vrši nad bošnjačkim stanovništvom, kroz prijetnje masovnim iseljavanjem, te ratnohuškačke grafite poput onih najčešće isticanih "nož, žica, Srebrenica" , "polećela crna ptica, Pljevlja biće Srebrenica".

Danas su sijači mržnje i straha podržani od strane lokalne, ali i državne vlasti, koja prećutno posmatra razaranje multietničkog sklada i kretanje ka stramputici. Možda i najbolja ilustracija relativizatorske podrške funkcionerima koji urušavaju državni ugled, jeste izjava premijera Spajića, koji je danas u Briselu, odgovarajući na pitanje u vezi sa prisustvom crnogorskih funkcionera proslavi neustavnog dana Rs, kazao kako Andrija Mandić nije prisustvovao pomenutoj proslavi, jer preovladava shvatanje da je politika podjela prevaziđena, iako je Mandić veoma decidno saopštio da ne može prihvatiti Dodikov poziv, jer
mu je tog dana slava.

Objektivno posmatrano, nijesu problem Crne Gore i ostatka regionalnih zemalja koje su na udaru imperijalističkih politika akteri koji svoju desničarsku orijentaciju iskazuju jasno i bez zadrške, već oni koji relativizacijom takvog djelovanja, stvaraju vakum i manevarski prostor za ostvarenje ambicija ratnih veterana i njihovih sljedbenik